Gezelschapsspellen in de peuter- en kleutergroep

Ganzenbord, Mens-erger-je-niet, Rummikub…. Bij veel mensen roepen deze woorden een gevoel van gezelligheid op. Voor peuters en kleuters zijn gezelschapsspellen meer dan alleen een bron van vermaak: ze zijn een boeiende en leerzame manier om belangrijke vaardigheden te ontwikkelen. Na het lezen van deze blog weet jij waarom gezelschapsspellen een mooie plek verdienen in jouw rijke speelleeromgeving!

Waarom zijn gezelschapsspellen zo leuk?

Allereerst zorgen gezelschapsspellen voor een gevoel van betrokkenheid. Vriendjes of de juf of meester zitten vlakbij en hebben persoonlijke aandacht voor jou en alle anderen die meespelen. Het ‘moeten’ wordt even buitengesloten en er is tijd voor ontspanning en samenzijn. Daarnaast biedt het spelen van spelletjes gewoonweg plezier. De spellen zijn vaak kleurrijk, grappig en nodigen uit om de verbeelding de vrije loop te laten.

Wat leren kinderen van het spelen van gezelschapsspellen?

Spelenderwijs handelen is dé manier waarop jonge kinderen nieuwe vaardigheden leren. Het spelen van gezelschapsspellen draagt bij aan de ontwikkeling van:

• Het leren omgaan met winnen en verliezen. Peuters en kleuters ontwikkelen veerkracht en ontdekken hoe ze om kunnen gaan met emoties zoals teleurstelling en blijdschap. Een wijze les is dat meedoen belangrijker is dan winnen!
• Geduld en concentratie: een spel is niet altijd snel uitgespeeld. De spelers moeten goed nadenken over hun volgende actie en wachten op hun beurt. Volhouden loont!
• Samenwerking: er zijn spellen die samenwerking bevorderen in plaats van competitie. Kinderen maken kennis met teamwork en leren omgaan met de regels, verwachtingen en gevoelens van anderen.
• Taal en communicatie: het spelen van spelletjes bevordert mondelinge en schriftelijke communicatie. Kinderen leren picto’s lezen, nieuwe woorden en begrippen, luisteren en vragen stellen.
• Tellen en rekenen: veel spellen vragen om het tellen van stappen, dobbelstenen of puntenaantallen om tot een goed resultaat te komen.
• Ruimtelijk inzicht en strategie: plannen en vooruitdenken zijn nodig om doelen in het spel te bereiken. ‘Als ik in dat vakje uit wil komen, moet ik nu 4 of twee keer 2 gooien’.

Hoe kies je het juiste gezelschapsspel?

Het selecteren van het juiste gezelschapsspel voor peuters en kleuters kan een uitdaging zijn.

Hier zijn enkele tips om je te helpen:

• Houd rekening met de leeftijd en het ontwikkelingsniveau van de kinderen. Selecteer spelletjes die passen bij hun cognitieve vaardigheden.
• Kies een spel dat past bij de interesses van de kinderen. Misschien kun je zelfs aanhaken bij je thema: kies bijvoorbeeld voor ganzenbord als je werkt over de boerderij.
• Zorg dat de spelregels eenvoudig en duidelijk zijn. Kinderen moeten het spel kunnen spelen zonder teveel uitleg.
• Kies spellen met een geschikte speelduur. Peuter en kleuters hebben meestal een korte spanningsboog, dus zoek iets wat hierbij aansluit.
• Wil je dat kinderen samenwerken of tegen elkaar spelen? In het laatste geval heb je het van tevoren over sportief gedrag en de ander iets gunnen.
• Bedenk wat je doel is met het spel en kijk naar de educatieve waarde. Wil je dat het spel taal, rekenen, inzicht, motoriek of sociaal-emotionele ontwikkeling bevordert? Misschien kun je dieper op de doelen ingaan door bijvoorbeeld een tweede dobbelsteen aan een spel toe te voegen als je met getallen tot en met 12 werkt.

Ben je (opnieuw) geïnspireerd geraakt om gezelschapsspelletjes op een leuke en beredeneerde manier in te zetten in je groep? Ga er dan lekker mee aan de slag met de kinderen. En… speel zelf ook gerust mee. Het is leuk en je doet meteen waardevolle observaties!