Voor, achter, naast, in, op, boven, onder, dichtbij, veraf. Kinderen leggen de basis voor ruimtelijke oriëntatie door het opdoen van ervaringen. Welke activiteiten kun je aanbieden zodat ze spelenderwijs leren over ruimtelijke oriëntatie en de ruimtelijke begrippen?
Bij jonge kinderen wordt de basis voor ruimtelijke oriëntatie gevormd door het opdoen van concrete en betekenisvolle ervaringen. Dit betekent dat de ervaringen die ze opdoen iets voor hun betekenen. Ze moeten zich er iets bij kunnen voorstellen. Bij alle activiteiten is het belangrijk dat er naast ervaren een grote nadruk ligt op het onderzoeken, voorspellen, experimenteren, verklaren en redeneren.
Door het inzetten van verschillende activiteiten leren kinderen spelenderwijs de ruimtelijke begrippen kennen. Zo kun je bijvoorbeeld de volgende activiteiten aanbieden:
Activiteit 1: Kennismaking met de ruimtelijke begrippen
Bespreek de objecten en locatie ervan in de ruimte waarbij je woorden hanteert als voor, achter, in, op, boven, onder, dichtbij, veraf, naast, links en rechts. Stel vervolgens vragen: waar is de computer van de juf/meester (op het bureau)? Waar liggen de puzzels (in de kast)? Of stel vragen als: liggen de boeken achter de boekenkast? (Nee, waar liggen ze dan?)
Activiteit 2: “Schat” zoeken
Bedenk een voorwerp dat een schat voor moet stellen. Kies twee kinderen uit. Een kind, de schatzoeker, gaat even op de gang staan terwijl het andere kind, de wegwijzer, de schat verstopt. Als de schatzoeker terugkomt in de groep, kan alleen de wegwijzer vertellen waar de schatzoeker de schat kan vinden. De wegwijzer geeft de schatzoeker aanwijzingen waar hij/zij moet zijn: boven, onder, links, rechts, et cetera.
Activiteit 3: 3D spel Jungle View
Jungle View is in verschillende varianten te spelen. Bijvoorbeeld:
Variant 1: met de opdrachtkaarten
Een speler pakt een opdrachtkaart en plaatst de dieren volgens de opdrachtkaart in de gleuven van het spelbord, zodat het beeld identiek is aan de kaart.
Variant 2: verwoorden van de volgorde van de dieren
Een speler neemt een opdrachtkaart en verwoordt wat hij ziet aan de andere speler die de dieren in de juiste volgorde moet zetten. Vervolgens kunnen ze controleren of het klopt zoals het afgebeeld staat op de opdrachtkaart. Door dit samenspel stimuleer je de sociaal-emotionele ontwikkeling en de taalontwikkeling.
Variant 3: raad de volgorde
Een speler maakt een opstelling met de dieren en vertelt de opstelling aan de medespeler. De medespeler zoekt de opdrachtkaart die is afgebeeld op het spelbord.
Variant 4: maak een eigen volgorde
Een speler maakt een eigen opstelling met de dieren en verwoordt de volgorde aan de medespeler. Die maakt aan de hand van wat hij hoort de opstelling na. Klopt het met het spelbord?
Activiteit 4: Visualiseren op de zand- en watertafel
Laat de kinderen op de zand- en watertafel een dierentuin maken. Ze plaatsen de dieren in een opstelling op de tafel en kleden het verder aan met concreet materiaal zoals takjes en mos. Vervolgens kunnen ze aan andere kinderen vertellen wat er op hun tafel staat of ze spelen een verhaal na met behulp van de ruimtelijke begrippen. Dit draagt vervolgens weer bij aan de woordenschatontwikkeling.
Verrijk de speelleeromgeving verder met bijvoorbeeld een boek over dieren, bouwmaterialen of andere open materialen.
Onze consultant Jonge Kind helpt je graag!
