In het masterplan Basisvaardigheden stelt minister Wiersma over taal: ‘besteed meer tijd aan taal en lezen, bied taal in samenhang aan en versterk begrijpend lezen door het aanbieden van rijke, authentieke teksten die kinderen motiveren om méér te lezen.’ Malmberg sluit met de geheel vernieuwde Taal actief én de tweede editie van Staal aan op deze uitgangspunten.’
Nog te vaak worden de taalvaardigheden schrijven, spreken/luisteren en begrijpend lezen geïsoleerd aangeboden of zijn ze het sluitstuk van de taalles waar de nadruk ligt op de bouwstenen woordenschat, taal verkennen en spelling. Jammer, want taal creatief toepassen in schrijf- en spreektaken maakt de taalles juist zo motiverend én waardevol! Malmberg zet in haar nieuwe edities in op een stevig fundament van woordenschat, taal verkennen en spelling en laat kinderen deze toepassen in de essentiële basisvaardigheden van taal. Dat maakt de taalles echt betekenisvol: ‘Hé, met bijvoeglijke naamwoorden maak ik mijn verhaal dus spannender. Ik zie het! En die woorden uit de les van gisteren komen vandaag mooi van pas in mijn eigen betoog.’ Zulk inzicht motiveert. Het bereidt kinderen optimaal voor op de wereld van morgen.
Het lijkt gemeengoed te worden: elke methode roept uit te gaan van bewezen effectieve didactiek en echt te doen wat werkt. Maar wie de didactiek van methodes goed bekijkt en onderzoekt, ziet dat die lang niet altijd is gebaseerd op wat écht werkt in de praktijk. De samenwerking met taalexperts als José Schraven (Zo leer je kinderen lezen en spellen) en Marianne Verhallen en Dirkje van den Nulft (Met woorden in de weer / LOGO 3000) garandeert dat de taalmethodes van Malmberg perfect aansluiten bij de laatste inzichten uit wetenschap en praktijk. Een mooi voorbeeld daarvan is ook de activerende didactiek in de nieuwe Taal actief, die is gebaseerd op onderzoek van Peter-Arno Coppen van de Radboud Universiteit: kinderen snappen het nut van grammatica nu en leren geen trucjes meer.
De taalvaardigheden schrijven, spreken/luisteren en begrijpend lezen versterken elkaar (Hattie, 2013). Niet voor niets zet de overheid in op samenhang tussen deze drie vaardigheden. Malmberg verbindt ze effectief. Kinderen spreken samen over de rijke authentieke teksten die ze in de methodes lezen. De structuur en inhoud van de tekst gebruiken ze als ze erover schrijven in de taaltaak of het eindproduct. Tussen de taalvaardigheden in de methodes bestaat inhoudelijke en didactische samenhang. De woordenschat en taalverzorging die kinderen in eerdere lessen leerden, passen zij in de taalproducten direct toe. Zo ontstaat de samenhang op een natuurlijke en effectieve manier.
De nieuwe edities van Taal actief en Staal brengen nu ook effectief samenhang aan tussen tekstbegrip en de andere taaldomeinen. De methodes hanteren dezelfde krachtige uitgangspunten: rijke authentieke teksten die kinderen graag lezen, herhaald en verdiepend lezen (in aansluiting op uitgangspunten van close reading), samen praten over de teksten en natuurlijk samenhang met taal. Zo ontwikkelen kinderen diep tekstbegrip en versterken ze de andere taalvaardigheden.
Taal is communicatie. De taalmethodes van Malmberg maken taalonderwijs betekenisvol voor ieder kind door ze te leren communiceren over onderwerpen en taaldoelen die zij belangrijk vinden. De nieuwe Staal – taal bestaat straks uit acht spetterende uitdagende magazines per jaargroep. Steeds met andere prikkelende thema’s met een link naar wereldoriëntatie. Een mooie basis om thematisch onderwijs vorm te geven. De nieuwe Taal actief gaat uit van communicatiethema’s: de methode neemt kinderen mee in communicatiedoelen: iets vertellen, iemand overtuigen, iets bedenken en iemand ontmoeten. Kinderen leren zo welk taalgebruik effectief is om hun doelen te bereiken. De communicatiethema’s bieden altijd een aanknopingspunt voor verbinding met het wereldoriëntatiethema, dat op dezelfde moment in de klas centraal staat. Zo geven Taal actief en Staal, ieder op hun eigen unieke manier écht betekenis aan taal.
Taal actief 5 – taal en spelling is vanaf schooljaar 2023-2024 volledig beschikbaar voor groep 4 t/m 8. Zie www.taalactief.nl voor meer informatie en het aanvragen van een zichtzending.
Staal 2 – taal en spelling-grammatica verschijnt in schooljaar 2024-2025 voor groep 4 t/m 7. Een schooljaar later kunnen scholen starten met groep 8. Ga naar www.malmberg.nl/staal2 voor meer informatie.