Als je met jonge kinderen werkt weet je: de huishoek is een onmisbare hoek in een rijke leeromgeving. De huishoek wordt dagelijks ingezet als onderdeel van de werk- en speelroutine. In de basis bestaat een huishoek vaak uit een keuken, zitmeubilair, wat kasten en verdere aankleding zoals serviezen, verkleedkleding en poppen. Maar hoe maak je van je huishoek een écht inspirerende omgeving?
De huishoek speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van jonge kinderen. Door situaties uit het alledaagse leven na te spelen leren kinderen veel over de wereld om hen heen. Van koken en de huiskamer opruimen tot het uitspelen van situaties rondom een thema, zoals op vakantie gaan. Het is hierbij van belang dat de huishoek herkenbaar is. Door een hedendaagse huishoek in te richten, wordt de link gelegd met de eigen thuissituatie of omgeving. Zo ontstaat er een gevoel van herkenning, wat spel en daarmee ontwikkeling stimuleert.
Het spel in de huishoek kan variëren van eenvoudig rollenspel waarin het kind ‘alleen’ speelt, tot samenspel met andere kinderen waarin gerichte interactie plaatsvindt zoals overleggen, naar elkaar luisteren en elkaar begrijpen. Voor de ontwikkeling van sociale vaardigheden is de huishoek dus ook een belangrijk middel.
Om deze vraag te beantwoorden kun je jezelf deze drie vragen stellen:
Kijk om te beginnen eens kritisch naar je inrichting. Probeer daarbij door de ogen van een jong kind te zien. Trekt het aan, krijg je zelf zin om te gaan ontdekken en spelen? Zie je genoeg materialen die tot de verbeelding spreken en de fantasie prikkelen?
De huishoek is bij uitstek een hoek, die in de basis in de speelleeromgeving hoort. De veiligheid van het naspelen van bekende situaties en de bekende materialen in de hoek is voor kinderen bekend. Natuurlijk wil je de hoek uitdagend en prikkelend houden en aan laten sluiten bij een thema of project. Doe dat vooral subtiel. Een projecthoek, een winkeltje een andere doen-alsof hoek wisselt grondig van inhoud ieder thema. De huishoek blijft steeds herkenbaar in de basis. Natuurlijk zorg je voor een terrasje ‘buiten’ met stoeltjes en een groene grasmat in de zomer. In de winter leg je winterkleren in de hoek. Het spel en interactie worden extra uitgelokt als de kinderen uit de huishoek boodschappen kunnen doen in de winkelhoek.
Om de betrokkenheid te vergoten kun je de kinderen betrekken bij de inrichting. Introduceer het nieuwe thema op een aansprekende manier en bespreek met de kinderen welke materialen bij dit thema horen. Laat ze zelf ook spullen meenemen van thuis, als dat mag. Wie woont er in de huishoek? Zijn dat poppenkinderen, een huisdier, een opa of een superheld? Kinderen verzinnen bij deze spelrollen prachtige materialen om te gebruiken.
Probeer zoveel mogelijk echte materialen te gebruiken, zoals potten en pannen van staal. Papa en mama koken thuis ook niet in plastic pannen! Durf bijvoorbeeld ook porseleinen serviezen neer te zetten. Leer de kinderen dat er voorzichtig met de materialen omgegaan moet worden, net als thuis. Hoe ‘echter’ de situatie, hoe leuker en betekenisvoller het spel! Let natuurlijk wel op de veiligheid, fijn glas is bijvoorbeeld niet geschikt voor jonge kinderen.
Let op het spelgedrag van kinderen. Slaat het spel aan? Is het spel gerelateerd aan de omgeving of het thema? Blijf waar nodig aanpassingen doen: haal weg wat niet aanspreekt en voeg nieuwe elementen toe om betrokkenheid te houden en te vergroten.
Geef ten eerste duidelijke grenzen aan de huishoek, baken de ruimte af. Dit kun je doen door kasten te gebruiken, maar je kunt ook denken aan een akoestische roomdivider. Een roomdivider dempt het geluid waardoor er minder ruis in de klas ontstaat.
Houd de huishoek opgeruimd, en maak de kinderen hier zelf verantwoordelijk voor. Goed leren opruimen hoort er ook bij en zorgt ervoor dat de volgende kinderen ook weer starten in een aantrekkelijke huishoekomgeving.
Houd genoeg ruimte om te bewegen. Een te volle huishoek beperkt de bewegingsvrijheid en daarmee het spel.
Zie je een omgeving die doet denken aan een hedendaagse situatie? Materialen uit grootmoeders tijd kunnen charmant zijn in de ogen van een volwassene, maar delen de kinderen dezelfde mening? Het is goed om af en toe een frisse wind door de huishoek te laten gaan. Materialen zoals spullen uit grootmoeders tijd kunnen natuurlijk wel opgeslagen en ingezet worden als themamateriaal!
Denk aan culturele aspecten in de huishoek. Een Marokkaans theeservies of diverse verkleedkleren lokken heel ander spel uit.
Met een thuiswerkplek met laptop, een krant en mobiele telefoon speel je in op mediawijsheid.
In Piramide Digitaal vind je deze en nog veel meer tips voor de huishoek. In ieder project staat een mooie opbouw van materiaal en steeds verdiepende spelrollen.
En… is jouw huishoek inspirerend en helemaal up-to-date? Met deze tips moet dat gaan lukken! Veel plezier!
