Gepubliceerd op 17 januari 2023
Leestijd 10 min.

Ik vind jou heel leuk! xx.  

Best leuk natuurlijk als je een Valentijnskaart met deze woorden krijgt. Maar nog leuker is het als de schrijver zijn of haar gevoelens in een gloedvol gedicht verwoordt. Liefst zelf geschreven. Moeilijk? Nee hoor, want gedichten schrijven kun je leren.

Zo zou je een les over poëzie in de midden- of bovenbouw kunnen beginnen. Reken maar dat leerlingen dan rechtop gaan zitten. En je maakt meteen duidelijk dat gedichten dingen zijn die je in het dagelijkse leven ook kunt gebruiken.

Dat is precies de filosofie van Nieuw Nederlands Junior Taal: taal is niet alleen een vak op school, maar vooral iets wat je buiten school op tal van manieren gebruikt. In het taalonderwijs gaat het erom leerlingen te leren wanneer welke taal handig en passend is en hen daar vaardiger in te maken.

Ben je op zoek naar een nieuwe lesmethode en wil je zelf onderzoeken of deze methode bij jouw school past?

Vraag een zichtzending of proeflicentie aan

Leren dichten

Om taal goed te leren gebruiken moet je meer over taal weten. Daarom is ieder blok van Nieuw Nederlands Junior Taal voor groep 4 tot en met groep 8 opgebouwd rondom een specifiek taalproduct. Bijvoorbeeld een verslag, een handleiding of een gedicht. Stap voor stap leren leerlingen wat elk product inhoudt en hoe ze vaardigheden zelf kunnen toepassen.

Tijdens de eerste les vertellen experts in een filmpje wat de kenmerken van het taalproduct zijn. Bijvoorbeeld dat je in een gedicht kunt vertellen hoe je je voelt door vergelijkingen te maken. ‘Ik zoek een woord dat zeggen wil dat jij de liefste bent’, zoals Hans en Monique Hagen dichtten.

Leerlingen bekijken en vergelijken voorbeelden van gedichten en ontdekken zo steeds meer over wat dichterlijke taal inhoudt. Bij het toewerken naar het taalproduct krijgen leerlingen tips van experts. Bijvoorbeeld dat rijm helpt, maar niet verplicht is. Uiteindelijk presenteren leerlingen hun eigen werk aan elkaar en geven ze elkaar feedback. Zo passen ze actief alle opgedane taalkennis toe.

Bekijk de video waarin taalexperts voorbeelden, inspiratie en tips geven:

Afbeelding video taalexpert Myron Hamming

Taal in samenhang

taal in samenhang
Voorbeeld van een taalproduct uit groep 4 – versjes en gedichten

Tijdens zo’n blok zijn leerlingen met veel meer bezig dan alleen een gedicht schrijven. Ze komen dichter bij taal. Met het bedenken van rijmwoorden zijn ze bijvoorbeeld ook bezig met woordenschat en spelling. Ze lezen, luisteren, spreken en presenteren ook. Ze oefenen kortom alle taalvaardigheden. Niet in losse lesjes, maar al werkende aan een taalproduct. Net zoals in het echte leven.

Taal in samenhang is dan ook een belangrijke pijler van Nieuw Nederlands Junior Taal. Per les ligt de focus wel op een taaldomein, maar de opgedane kennis komt terug in de andere lessen en leerlingen passen alle kennis toe in hun eigen taalproduct. Als leerkracht kun je de taallessen bovendien koppelen aan eigen inhoud, bijvoorbeeld uit de zaakvakken. Dan kun je leerlingen bijvoorbeeld een podcast of historisch verslag laten maken over het thema waar je op dat moment mee bezig bent in de klas. Door taal te koppelen aan inhoud worden je lessen betekenisvoller en daarmee motiverender. Aan alle kanten winst dus. En misschien is taalonderwijs niet bedoeld om geliefden bij elkaar te brengen, maar geef toe, een mooie opbrengst is het wel.

Voorbeeld van een taalproduct uit groep 5 - poëzieposter
Voorbeeld van een taalproduct uit groep 5 – poëzieposter

Wil je zelf met je leerlingen uitproberen hoe het is om aan een taalproduct te werken?

Of verder lezen over Nieuw Nederlands Junior Taal? Neem direct een kijkje op noordhoffuitgevers.nl/basisonderwijs/taalonderwijs-moet-anders