Iedereen die met jonge kinderen werkt, weet wat er gebeurt als ze te lang stilzitten; ze gaan wiebelen en raken hun concentratie kwijt. Regelmatig bewegen is onmisbaar voor een gezonde ontwikkeling en leefstijl. Maar fysieke activiteit heeft niet alleen te maken met de motorische ontwikkeling. Wist je bijvoorbeeld dat sport en bewegen ook effect hebben op de hersenontwikkeling? In dit blog lees je alles over fysieke activiteit bij jonge kinderen, en waarom het zo belangrijk is om hier aandacht aan te besteden.
Fysieke activiteit helpt kinderen hun grove en fijne motoriek te ontwikkelen. Activiteiten zoals rennen, huppelen, klimmen en fietsen stimuleren coördinatie, balans en spierkracht. Kinderen die motorisch vaardig zijn hebben daarnaast minder kans op blessures doordat ze sneller reageren en anticiperen op onverwachte situaties.
Een vroegtijdige motorische ontwikkeling helpt bij het creëren van een gezonde leefstijl. Kinderen die fit zijn, gaan vaak nog meer bewegen en worden zo nog vaardiger. Ze hebben plezier in sport en bewegen en hebben minder kans op overgewicht, obesitas of andere (chronische) aandoeningen. Dit werkt door tot op latere leeftijd, omdat ze dan vaak blijven sporten en bewegen.
Kinderen hebben beweging nodig om hun energie kwijt te raken. Regelmatig een actieve onderbreking of een lange speelpauze is broodnodig om de concentratie op peil te houden. En: een mooi gevolg van veel bewegen is dat actieve kinderen vaak beter slapen en een regelmatiger slaapritme hebben. Win-win!
Beweging stimuleert de ontwikkeling van de hersenen en verbetert concentratie, geheugen en het leervermogen. Het zorgt voor een toename van de bloedtoevoer naar de hersenen, een verhoogde aanmaak van zenuwcellen en het stimuleert de verbinding tussen zenuwcellen. Kinderen worden daardoor alerter, wat bijvoorbeeld kan leiden tot een verbetering van de executieve functies zoals planning, organisatie en volgehouden aandacht. Spelenderwijs leren ze onder meer over actie-reactie en probleemoplossend denken. Vroegtijdige motorische vaardigheden hebben dus een positief effect op de huidige én latere schoolprestaties.
Tijdens fysieke spelletjes leren kinderen veel over het leven. Ze moeten samenwerken en communiceren om een gezamenlijk doel te behalen, taken eerlijk verdelen, op hun beurt wachten en omgaan met winnen en verliezen. Ze leren de gevoelens en meningen van andere kinderen herkennen en er rekening mee te houden. Vriendjes maken en sociale interactie verlopen zo op een natuurlijke, laagdrempelige manier.
Sport en bewegen hebben een positief effect op de mentale gezondheid van kinderen. Kinderen die actief zijn zitten vaak lekkerder in hun vel en hebben meer zelfvertrouwen en eigenwaarde. Ze geloven in hun eigen kunnen en doen succeservaringen op, wat zorgt voor een gevoel van autonomie. Bovendien leren kinderen via lichamelijke expressie beter om te gaan met hun emoties.
Observeer of inventariseer welke actieve spelletjes de kinderen in jouw groep leuk vinden. Vul vervolgens een mand of bak met geschikte spellen en materialen. Kinderen mogen zelf ook leuke spelletjes meenemen. Neem de bak mee naar buiten en laat de kinderen ermee spelen. Je kunt er ook voor kiezen om steeds een groepje kinderen aan te wijzen dat met de bak mag spelen. Zo blijft het spelen ermee een ‘cadeautje’ en spelen ze steeds in een andere samenstelling.
Verzamel materialen die in verschillende bewegingsbehoeften en niveaus voorzien. Denk bijvoorbeeld aan rennen, fietsen, springen, klimmen, gooien, vangen, huppelen en hinkelen. Houd hierbij ook rekening met kinderen die minder mobiel zijn. Wissel af tussen sport en spel en betrek iedereen. Zo wordt ieder kind enthousiast om te bewegen!
Kinderen kijken naar jou als voorbeeld, dus laat zien dat bewegen leuk is! Doe zelf mee, wees enthousiast, complimenteer en vier prestaties.
Organiseer eens spelletjes met andere groepen en laat de kinderen samen spelen. Vraag de vakleerkracht gym om buiten een uitdagende gymles te geven of nodig de sportcoach van een naburige sportclub uit voor een gastles. Zo krijgen kinderen de kans om kennis te maken met verschillende sporten en ontdekken ze hun (verborgen) talenten.
Betrek ook ouders bij de fysieke activiteiten en stuur af en toe een mail met daarin enkele eenvoudige bewegingsspelletjes die zij thuis met hun kind kunnen spelen. Licht ook toe waarom het belangrijk is dat hun kind genoeg beweegt. Zo wordt bewegen een gezonde gewoonte binnen én buiten de muren van de opvang en school.
