Bang dat virtual reality (VR) te technisch en ingewikkeld is? Of begrijp je niet hoe de techniek iets toevoegt aan de les? Freek Teunen, schrijver van het boek ‘VR door een zakelijke bril’, gaat je helpen. Hij geeft je de meest simpele en praktische uitleg, zodat je daarna meteen aan de slag kan.
VR verplaatst je naar een virtuele omgeving. Je bent daar alleen of met anderen. En je hebt er een virtueel lichaam en kan er dingen doen. Dat is het. Dat is wat er gebeurt als je een VR-bril opzet en een VR-app opent. De meer technische beschrijving is dit: virtual reality is een computergesimuleerde omgeving. Het bestaat uit geanimeerde 3D-modellen (vergelijkbaar met een tekenfilm), een 360-gradenvideo van een bestaande plek of een combinatie van deze twee. Je bekijkt die omgeving met een VR-bril die 360-graden beeld en geluid biedt. Controllers maken voortbewegen en bepaalde acties mogelijk. Maar nu vraag je je waarschijnlijk nog steeds af wat een bezoek aan een virtuele omgeving nou zo zinvol of bijzonder maakt.
VR heeft verschillende effecten. Om te beginnen is het immersief. Dat gevoel ken je van goede boeken en films. Die dompelen je ook onder, waardoor je helemaal ‘in’ het verhaal zit en even vergeet waar je bent. VR doet hetzelfde, maar krachtiger. Het sluit je immers volledig af van je huidige omgeving en met een eerste persoonsperspectief en 360-gradenbeeld zit je niet alleen in het verhaal, je bent het verhaal.
Het bijzondere aan de virtuele omgeving is dat het overal kan zijn; een bestaande of fantasie locatie, groot of klein, binnen of buiten. Je ziet, zoals gezegd, in 360-graden, net als in de echte wereld. En omdat de hersenen geloven wat ze zien, voelt het alsof je daadwerkelijk in die virtuele wereld aanwezig bent (presence). In bepaalde situaties voel je zelfs echte fysieke en emotionele reacties. Wie bijvoorbeeld hoogtevrees heeft en in VR gaat bergbeklimmen, voelt een verhoogde hartslag en begint te zweten. Dit gebeurt evengoed als het een geanimeerde berg is en dus duidelijk niet echt.
VR verplaatst je ook in een virtueel lichaam (avatar). Dat kan een virtuele versie van jezelf zijn of van een ander persoon, dier of boom en jij bestuurt dat lichaam. Steek je fysieke arm met je ene controller in de lucht en je virtuele arm gaat tegelijkertijd omhoog. In goede VR-apps voelt je virtuele lichaam als jouw lichaam (embodiment).
Met behulp van de controllers kun je lopen, vliegen, zwemmen etc. Je kan objecten pakken, verzetten en gooien. Een goede VR-omgeving is dus interactief. Op jouw actie komt een reactie. Je kijkt naar links en ziet een ander deel van de virtuele omgeving. Je duwt tegen een virtuele bal en de bal rolt vooruit. Omdat de natuurwetten niet gelden in VR, kun je er ook dingen doen die eigenlijk niet mogelijk zijn, zoals zweven of je arm door een muur steken.
Hoe vertaal je deze bijzondere effecten nu naar de praktijk? Wat heb je eraan in de klas? Misschien heb je inmiddels al een idee. Er zijn namelijk genoeg momenten waarop het zinvol kan zijn om een andere locatie te bezoeken, een ander lichaam te ervaren en iets te doen wat eigenlijk niet kan. Hier komen een paar voorbeelden:
Bekijk de piramides, wandel door een middeleeuwse stad of bezoek de ijskappen van Groenland, honderd jaar vanaf nu, zodat de leerlingen de gevolgen van de opwarming van de aarde zien.
Maak een virtuele reis door de bloedbaan of steek je hoofd in die virtuele auto om te zien hoe de motor werkt.
Geef les op Mars, in een onderzeeboot of als Einstein.
Laat leerlingen in VR hun ontwerp van een een huis, park, stoel of nieuw soort fiets bekijken; in 3D en op schaal.
VR maakt het mogelijk om vrij letterlijk in iemand anders schoenen te staan. Zo kunnen leerlingen zelf meemaken hoe pesten of racisme bijvoorbeeld voelt. En hoe is het leven van een bedreigde diersoort of dat van een boom in het amazonegebied?
Experimenteer met proeven in een virtueel scheikundelokaal. Risicoloos. Bespaar op materiaal met virtuele technieklessen. En waarom echte kikkers ontleden als het virtueel kan?
Op het ClassVR platform vind je voor ieder lesonderwerp of thema toepasselijke educatieve content en lesbrieven. Van de natuur in al haar verschijningsvormen, het menselijk lichaam, de ruimte, wereldsteden tot specifieke beroepen, hobby’s, kunst en ga zo maar door. De onderwerpen zijn eindeloos, en de ervaringen ook. Lees de blogs & ervaringen van anderen >
Nu moet je de techniek alleen nog ervaren. Je moet écht zelf een VR-bril opzetten en verschillende toepassingen proberen. Pas dan kun je je er iets bij voorstellen. Want dat is het moeilijkste aan VR. De theorie de toepassingen zijn prima uit te leggen, maar het zegt zo weinig. Ons voorstellingsvermogen gaat meestal niet zover dat we het in 360-graden voor ons zien. Daarom moet je VR horen, zien en voelen.
Dat is dan ook de laatste tip: zet zo’n bril op en bezoek de virtuele wereld. Wedden dat je de effecten en toepassingen dan direct snapt?
Wil jij VR zelf ervaren? Plan een gratis demo via ClassVR-Nederland >
Ervaar VR zelf met een demo van ClassVR-Nederland
Of benieuwd hoe je het beste uit een VR-applicatie haalt? Lees ‘VR door een zakelijke bril’. Dit boek is een mooie introductie voor onderwijzers en brengt je in één middag up to speed.
Over de auteur:
Freek Teunen (1994) ontwikkelde de Virtuele Droomvlucht voor de Efteling. Met VR maakte hij één van de meest populaire attracties ook toegankelijk voor bezoekers met een handicap.
Bestel het boek ‘VR door een zakelijke bril’ in de webshop