Een grote valkuil bij het geven van instructies is dat je te veel doelen aanbiedt die daardoor slechts vluchtig behandeld worden. Keuzes maken in de leerdoelen en deze herhalen tot ze beheerst worden zal ervoor zorgen dat leerlingen de doelen kunnen toepassen en onthouden.
Het zal niet mogelijk zijn om alle doelen helemaal af te stemmen op de leergroei die de leerlingen tijdens de periode van het thuisonderwijs hebben gemaakt. Per vak zullen er verschillende keuzes gemaakt moeten worden:
Voor groep 3 het belangrijkste vak, daarom een wat uitgebreider advies. Om een goed beeld te krijgen van de voortgang adviseren we om alsnog de voorjaarssignalering af te nemen. Het is de tijdsinvestering waard, omdat je ieder kind hoort lezen en daardoor gerichte interventies kunt plannen. Naar aanleiding van deze observatie en toetsresultaten bepaal je of je de leerstof van de periode thuisonderwijs kort moet herhalen of dat het meer aandacht verdient.
Plan vervolgens de leerstof voor de rest van het schooljaar, zodat je het aanvankelijk lezen echt afsluit in groep 3. Het laatste thema/kern kan je voor dit schooljaar gerust overslaan, hier wordt vooral herhaald en al gestart met leerdoelen die ook in groep 4 worden aangeboden. Tevens worden bij de start in groep 4 de doelen van E3 in de meeste methodes nog herhaald.
Leerlingen hoeven niet precies op hun niveau instructie te krijgen om te groeien in hun leesniveau: “meetrekken” helpt. Alle leerlingen toetsen is dus niet nodig. Ga verder in de leesmethode waar je volgens de jaarplanning oorspronkelijk zou zijn en observeer tijdens je les. De groep zwakke technisch lezers zal zeker vanaf groep 5 niet veel veranderd zijn, dus je hebt duidelijk in beeld welke leerlingen verlengde instructie nodig hebben. Zorg ervoor dat leerlingen niet alleen leeskilometers maken, maar gerichte instructie krijgen op de leesmoeilijkheden. Voor de sterke lezers is onderhoud belangrijk.
Tijdens thuisonderwijs zullen de leerlingen vooral zelfstandig teksten hebben gelezen en vragen hebben gemaakt. Eigenlijk is dat het minst effectief. Het is daarom zinvol om begrijpend lezen prioriteit te geven als de leerlingen op school zijn. Een toets afnemen heeft weinig meerwaarde om de nieuwe beginsituatie in beeld te krijgen. Er zijn zoveel factoren zijn die het begrijpend leesniveau bepalen, die niet getoetst worden. Wat ga je wel doen?:
Ga geen inhaalslag maken, hierdoor zal de kwaliteit zeker niet toenemen. Consolideer de woorden die de leerlingen aangeboden hebben gekregen.
In de praktijk worden de lessen spreken en luisteren en schrijven (stellen) vaak overgeslagen. Dit zijn echter juist de lessen waarbij leerlingen actief de taal toepassen, waardoor ze beter leren. Invuloefeningen daarentegen zorgen vrijwel niet voor een verbetering van de taal, laat deze daarom thuis ook niet te veel maken. Daar kunnen ze wel de gesprekken voorbereiden of de schrijfopdracht uitvoeren (na gedegen instructie en controle van begrip op school).
Voor het onderdeel grammatica kun je op de site van de uitgever suggesties vinden voor prioritering.
De leerlijnen hangen onderling samen, dat betekent dat je niet zomaar doelen kunt overslaan. Rekenachterstand kan ontstaan doordat leerlingen bepaalde stof niet aangeboden hebben gekregen of dat het verkeerd of niet is geconsolideerd. Het fundament waar je op voortbouwt moet stevig zijn. Neem daarom de tijd, liever te ver terug dan te snel vooruit.
Ons advies is om de toets af te nemen van het blok dat leerlingen thuis hebben gemaakt. Bij enkele methodes kun je de peilingslessen inzetten, andere methodes hebben een diagnostische toets in hun aanbod opgenomen. Het goed maken van deze toetsen geeft een beeld, maar geen volledig inzicht in de beheersing van de doelen. Observeer daarom goed of de leerlingen begrijpen wat zij doen. Begripsvorming is een belangrijke start van iedere leerlijn. Pas dan krijgen bijpassende strategieën en modellen betekenis en kunnen de leerlingen hun oplossingsprocedure verder ontwikkelen.
Op basis van deze resultaten en observaties ga je, net als de week na de toets, remediëren, herhalen of verrijken.
Mocht je begeleiding willen voor jouw specifieke schoolsituatie, dan kun je contact opnemen met onze onderwijsadviseurs.